Oro-myofunctionele therapie

De mond is meer dan een rij tanden….

Wat is Oro-myofunctionele therapie (OMFT)?

OMFT is een oefentherapie die gericht is op het herstellen van een verstoord evenwicht in het functioneren van de spieren in en om de mond. De vormgeving van de mond en de stand van de tanden en kiezen worden voor een groot deel bepaald door deze spieren.

Afwijkende mondgewoonten kunnen het evenwicht tussen die spieren onderling verstoren. Denk aan foutieve slikgewoonten, mondademen, duimen, vingerzuigen lispelen of slissen.

‘Normaal gesproken’ is er een functioneel evenwicht tussen de werking van de verschillende spieren in en rond de mond. Kauw-, kinspieren, tong, lippen etc. oefenen ieder functionele krachten uit op het gebit. Als bepaalde spieren niet goed functioneren heeft dit vrijwel altijd een direct gevolg voor de vorm van het gebit en/of de kaken. Vaak is dan ook de spraak gestoord.

Taak voor een OMFT-opgeleide logopedist

OMFT is erop gericht alle mondspieren weer in evenwicht te brengen door gericht oefeningen te geven en foutieve gewoonten af te leren. De therapie pakt daarmee de oorzaak aan van één of meerdere problemen en niet alleen de gevolgen van het verkeerde evenwicht. Door deze aanpak is de kans op een relaps bij andere therapieën, zoals logopedische articulatie-behandeling, orthodontie of chirurgische kaakcorrectie veel minder.
In 2010 heb ik hiervoor de OMFT-cursus ‘Logopedie en tandheelkunde’ gevolgd.
In 2014 heb ik de verdiepingscursus OMFT gedaan en ben aangesloten bij de OMFT-plus groep.

Indicatiegebied

Afwijkend mondgedrag kan tandheelkundige, orthodontische en logopedische afwijkingen veroorzaken. Vroegtijdige herkenning en afleren kan veel ellende besparen.
Afwijkende slikpatronen

Een afwijkende tongfunctie heeft gevolgen voor het vermalen van voedsel, het vormend van een goede voedselbrok en het slikken. Afwijkend slikgedrag gaat meestal gepaard met tongpersen, naar voren of opzij. Dat heeft vrijwel altijd gevolgen voor de stand van de tanden of kiezen en de vorm van de kaak op de plaats waar de tong naar buiten komt ontstaat een open beet.

Dergelijke open beten kunnen met orthodontie gesloten worden, maar vaak (in 26-38% van de gevallen) ontstaat na verloop van tijd weer een open beet (relaps), omdat verzuimd is de oorzaak van de open beet weg te halen.

Bij lispelen wordt de tong geheel of gedeeltelijk tussen de voortanden geperst wat tot een open beet kan leiden. Bij slissen ontstaan de klanken zijwaarts in de mond: hier is vaak sprake van een zijdelingse open beet.

Mondademen en open mondgedrag

De functie van de neus bestaat onder andere uit bevochtigen, verwarmen en reinigen van de ingeademde lucht Bij mondademen vervalt dit met als mogelijke gevolgen:  terugkerende keelinfectie, infectie van de amandelen of (frequent) terugkerende middenoorontstekingen.
Tevens kunnen de voortanden naar voren gaan staan en erg groot worden. De lippen zijn soms omgekruld en/of verdikt. Ook kan een smal hoog gehemelte ontstaan en kan kwijlen voorkomen

Zuigen of bijten

Intensief duim- of vingerzuigen (ook bij volwassenen!) leidt tot een afwijkende stand van tanden en/of kaken. Dat geld ook voor tong- en lipzuigen of langdurig en intensief speenzuigen.

Gestopt  en 6 x OMFT

Bijtgewoonten (vinger, nagel, potlood, lip) of tandenknarsen en kaakklemmen kunnen schadelijke invloed hebben op het kaakgewricht, waardoor spieren overbelast worden. Andere spiergroepen in de mond zullen ook nadelige gevolgen ondervinden.

Aanpak OMFT

Na uitgebreid onderzoek is de therapie gericht op:

• Afleren van het afwijkende gedrag
• Herstellen van het spierevenwicht in het mondgebied
• Aanleren van een juiste tongpositie in rust, bij slikken en indien nodig bij spreken

Er worden oefeningen gedaan die thuis dagelijks moeten worden herhaald om het goede gedrag te automatiseren. Ook kan geadviseerd worden een Trainer for kids of Myobrace te dragen.

Eindresultaat

OMFT kan de behandeling van de orthodontist ondersteunen en bestendigen. Dit vermindert de kans op terugval (relaps) na de orthodontische behandeling aanzienlijk. Daarom heb ik goed contact met de orthodontist en wordt regelmatig overlegt welke aanpak en volgorde het beste is mede in verband met het orthodontie-traject.